De gemeente is verplicht om onderzoek te doen naar de situatie van mensen met een ondersteuningsvraag. Dat onderzoek vindt plaats samen met de cliënt en zijn naastbetrokken omgeving. Bekeken wordt wat iemand zelf nog kan en hoe diens sociale netwerk ondersteuning kan bieden. Ook kijkt de gemeente naar de zorg en ondersteuning die mensen al krijgen vanuit andere wetten, zoals de Participatiewet of de Jeugdwet.

Als blijkt dat iemand maatschappelijke ondersteuning nodig heeft, wordt dit ingevuld als maatwerk-arrangement. Iedere gemeente kan dit op eigen wijze organiseren en vormgeven. Hierbij spelen belangrijke vragen van doeltreffendheid en doelmatigheid, onder andere vanwege de taakstelling waarmee de decentralisatie van middelen gepaard is gegaan.